Als ik kijk naar de gebeurtenissen van de afgelopen maanden met betrekking tot het Corona virus zijn er een aantal zaken die me opvallen. Het is best lastig om daar iets over te zeggen, omdat het al snel pathetisch klinkt, maar ik ga het toch maar doen. Het is in ieder geval hoe ik er tegen aan kijk.
We zijn met 7 miljard mensen op de aarde. De dominantie van de mens is voor het evenwicht op de aarde een lastig gegeven. Dit evenwicht is in het geding. Er zijn wetenschappers die voorspellen dat er in de toekomst wellicht een virus of ziekte of ander onheil komt waardoor de aarde dit evenwicht zal herstellen. Zijn we hierop voorbereid? Kunnen we ons hierop voorbereiden? Ik denk dat dit best lastig is. We vliegen met gemak 3 keer in een week de wereld rond. Met deze manier van leven is het lastig om een besmettelijke ziekte in toom te houden. Dat is ook de reden waarom de uitbraak van een virus zoals het Corona virus in China zoveel impact heeft. Onze behoefte aan controle maakt dat als er iets vreemds aan de hand is op een plek op deze aarde, zoals de uitbraak van een besmettelijke ziekte, er meteen draaiboeken uit de kast worden getrokken die een enorme impact hebben op het openbare leven. Vliegvelden worden gesloten. Er komen strenge controles. Allerlei deskundigen gaan zich er mee bemoeien en bovenal is alles voor iedereen rechtstreeks te volgen via de media, zodat veel zaken een eigen leven gaan leiden.
Vooropgesteld, een nieuw virus is onvoorspelbaar. Hoe ziet het virus er uit? Welke eigenschappen heeft het? Zolang dit niet goed in beeld is, is elk scenario mogelijk. Dit maakt het zeer ingewikkeld. Ik was 2 maanden geleden op bezoek bij een viroloog. Op de vraag of we ons zorgen moesten maken zei hij: “Ik denk het niet. Het is een Coronaatje, dus ik denk dat het meevalt.”
Nu 2 maanden later lijkt het erop dat deze man gelijk had. We hebben meer zicht op de eigenschappen van het virus en het lijkt erop dat dit gaat overwaaien. Het virus blijkt minder dodelijk dan het SARS virus van een aantal jaren geleden. Toch is de ophef enorm en wordt er druk gespeculeerd over allerlei scenario’s.
We hebben echter gezien dat de impact die deze uitbraak met zich mee heeft gebracht enorm was. Het laat zien hoe kwetsbaar we zijn. En hoe angstig. Onze behoefte aan controle wordt op de proef gesteld. Een virus blijft onvoorspelbaar. Controle hierover hebben we in wezen niet. Wel is naar mijn mening een signaal te ontdekken. Namelijk dat we met respect moeten omgaan met de aarde, op alle fronten. Dit gaat over mensen, dieren, het milieu, de natuur, onze grondstoffen en onze voedselbronnen. Dat de uitbraak van dit virus in China was verbaast me niets. De markten waar wilde dieren worden verhandeld zijn wreed en een grote bron van stress. Dieren onder stress zijn kwetsbaar en virussen kunnen daar fors toeslaan. De kans op uitwisselen en overspringen van virussen bij dieren onderling is dan groot. Een markt is ook een plek waar veel mensen (ook toeristen) naar toe komen. De cirkel is dan snel rond. Op dit soort plekken ontstaat vaak een nieuwe variant van een bestaand virus. Gemuteerd, grillig en onvoorspelbaar soms.
Net zoals de markten waar dieren veel stress hebben zijn vliegvelden ook een bron van stress. Veel mensen met stress (nachtje overgeslagen, wachten, frustraties, vliegangst) zijn een bron van infecties. Vliegen is ook een aardige aanslag op de gezondheid. Onderdruk, droge lucht, gesloten luchtsystemen, stilzitten. Het valt niet mee.
Hoe dan ook, onze manier van leven in 2020 brengt nieuwe uitdagingen en risico’s met zich mee. Uitdagingen zijn kansen, naar mijn mening. Maar het is in mijn ogen goed stil te staan bij hoe we met de wereld, maar vooral met onszelf moeten omgaan. Liefde, respect, voor alles om ons heen. En dat we ons niet laten opjagen door de media, maar proberen een verstandig oordeel te vormen over alles wat er om ons heen gebeurt. Niemand weet wat de dag van morgen brengt en daar moeten we het mee doen.
Marchel Ratering, geregistreerd reizigersverpleegkundige en directeur vaccinatiecentrum.nl
Geschreven in januari 2020